Mostrando entradas con la etiqueta Micer Guiglielmo del Rosselló. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta Micer Guiglielmo del Rosselló. Mostrar todas las entradas

miércoles, 15 de enero de 2020

JORNADA CUARTA. NOVELA NOVENA.


JORNADA CUARTA. NOVELA NOVENA.

Micer Guiglielmo del Rosselló done a minjá a la seua dona lo cor de micer Guiglielmo Guardastagno, mort per nell y amat per nella; lo que sabénu ella después, se avíe de una finestra alta y se mate, y es enterrada en lo seu amán.

Habén acabat la história de Neifile no sense habé fet sentí gran compassió a totes les seues compañes, lo rey, que no volíe abolí lo privilegi de Dioneo, no quedán dingú mes per narrá, va escomensá:
Me s´ha ficat al pensamén, siñores, una história que tos fará sentí igual compassió o mes que la passada, perque mes alts van sé aquells als que los va passá y lo acsidén va sé mes roín que los que aquí se han contat hasta ara.
Debéu, pos, sabé que, segóns conten los provensals, a la Provensa va ñabé fa tems dos nobles caballés que teníen castells y criats. La un teníe per nom micer Guiglielmo de Rosselló y l´atre micer Guiglielmo Guardastagno; y com la un y l´atro eren mol avansats en les armes, se volíen mol y teníen per costum aná sempre a tots los torneos, justes o datres fets de armes juns y portán una mateixa divisa.
Y encara que cadaú vivíe al seu castell y estaben apartats la un del atre mes de deu milles, va passá que, tenín micer Guiglielmo de Rosselló una mol guapa y atractiva Siñora per dona, micer Guiglielmo Guardastagno, fora de tota mida y pese a la amistat y la compañía que ñabíe entre ells, se va enamorá de ella. Y tan va fé, ara en un acte ara en un atre, que la Siñora sen va acatá; y com sabíe que ere un caballé mol valén, li va agradá, y va escomensá a vóldrel hasta tal pun que ya no volíe res mes que an ell, y no esperabe mes que sé requerida per nell; lo que va passá poc tems después, y juns van está una vegada y un atra, volénse mol. Y aixina están juns, en poca discressió, va passá que lo home sen va acatá y se va enfadá mol, hasta tal pun que lo gran amor que li teníe a Guardastagno se va convertí en un odio mortal, pero u va sabé tíndre amagat com los dos amáns habíen tingut lo seu amor; y va dessidí matál.
Va passá que se va pregoná a Fransa un gran torneo; lo que lo de Rosselló en seguida lay va fé di a Guardastagno, y va maná díli que si volíe, aniguere aon ell vivíe y juns pensaríen si anáy y cóm. Guardastagno, contentíssim, va contestá que al día siguién sense falta aniríe a sená en ell. Rosselló, sentín alló, va pensá que habíe arribat lo momén de matál, y armánse, al día siguién, en uns homens seus, va montá a caball, y a una milla del seu castell se va ficá amigat esperánlo a un bosquet per aon seguramén passaríe Guardastagno; y habénlo esperat un bon rato, lo va vore víndre desarmat en dos homens seus jun an ell, tamé desarmats com ell, que no se temíe res de alló; y cuan lo va vore arribá an aquella part aon volíe, cruelmén y ple de rencor, en una llansa a la ma, li va eixí al pas cridán:
- ¡Traidó, eres home mort!
Y dit aixó li va aventá la llansa al pit. Guardastagno, sense pugué di res en la seua defensa ni cap paraula, va sé atravessat per aquella llansa, va caure an terra y poc después va morí. Los seus homens no habíen reconegut al que u habíe fet, van girá los caps als caballs, y lo mes depressa que van pugué van fugí cap al castell del seu siñó. Rosselló, desmontán, en un gaviñet va obrí lo pit de Guardastagno y en les seues mans li va traure lo cor, y fénlo embolicá en lo pendó de una llansa, va maná a un dels seus criats que lo portare; y habén manat a tots que dingú diguere una paraula de alló, va torná a montá a caball y, sén ya de nit, va torná al seu castell. La Siñora, que habíe sentit que Guardastagno habíe de víndre a sopá aquella la nit, y en grandíssim dessich lo esperabe, com no lo vee víndre, se va extrañá mol y li va di al home:
- ¿Cóm es aixó, siñó, que Guardastagno no ha vingut?
A lo que lo home va contestá:
- Siñora, hay sabut de la seua part que no pot arribá aquí hasta demá. De lo que la Siñora se va quedá bastán enfurruñada.
Rosselló, desmontán, va fé cridá al cuiné y li va di:
- Agarra aquell cor de jabalí y prepara lo milló plat que sápies; y cuan estigue a la taula, fésmel arribá en una escudella de plata. Lo cuiné, agarrán lo cor y ficán en alló tot lo seu arte y tota la seua períssia, lo va fé a trossets y li va ficá moltes espéssies, y va prepará en lo cor un manjar per a chupás los dits. Micer Guiglielmo, cuan va sé hora, en la seua dona se va assentá a la taula. Va víndre lo minjá, pero ell, per la malesa cometuda, va minjá poc. Lo cuiné li va enviá lo manjar, y lo van colocá dabán de la Siñora, mostránse ell aquella nit desganat. La Siñora, que no estabe desganada, va escomensá a minjássel y li va pareixe bo, per lo que sel va fotre tot. Cuan lo caballé va vore que la Siñora sel habíe minjat tot, va di:
- Siñora, ¿qué tal tos ha paregut este minjá?
La Siñora va contestá:
- Monsiñó, a fe que m´ha agradat mol.
- Aixina me ajude Deu com u crec - va di lo caballé- y no me maravillo si mort tos ha agradat lo que viu tos va agradá mes que datra cosa.
La Siñora, sentit aixó, se va quedá una mica callada, y después va di:
- ¿Cóm? ¿Qué es lo que me hau donat de minjá?
Lo caballé va contestá:
- Lo que hau minjat ha sigut lo cor de micer Guiglielmo Guardastagno, a qui com dona desleal tan volíeu; y podéu está segura de que ha sigut aixó perque yo en estes mans lay hay arrencat del pit.
La Siñora, escoltán aixó de aquell a qui mes que a dingú volíe, si va sentí doló no ña que preguntáu, y después de un rato va di:
- Hau fet lo que faríe un caballé desleal y roín, Vach sé yo, sense forsám ell, qui lo vach fé siñó del meu amor; no ell sino yo tenía que patí este cástic. No vullgue Deu que detrás de un minjá tan noble com ha sigut lo cor de un tan valén y cortés caballé com micer Guiglielmo Guardastagno ere, may caigue un atre minjá. Y eixecánse, per una finestra que estabe detrás de ella, sense pensássu ni un momén, se va aviá. La finestra estabe mol alta, per lo que al caure la Siñora no sol se va matá, sino que se va fé a trossets. Micer Guiglielmo, veén aixó, se va assustá mol, y li va pareixe que habíe fet mal; y va tíndre temó dels llauradós y del conde de Provensa. Va fé prepará los caballs y sen va aná de allí. Al matí siguién se va sabé per tota la comarca cóm habíe passat lo cas. Los del castell de micer Guiglielmo Guardastagno y los del castell de la Siñora, en grandíssim doló y plos van arreplegá los dos cossos. Los van enterrá juns a la capella del castell de la Siñora, y van escriure uns versos dién quí eren los que estaben allí sepultats, y la manera y la raó de la seua mort.


JORNADA CUARTA. NOVELA NOVENA.




JORNADA
CUARTA. NOVELA NOVENA.





Micer
Guiglielmo del Rosselló done a minjá a la seua dona lo cor de micer
Guiglielmo Guardastagno, mort per nell y amat per nella; lo que
sabénu ella después, se avíe de una finestra alta y se mate, y es
enterrada en lo seu amán.





Habén
acabat la história de Neifile no sense habé fet sentí gran
compassió a totes les seues compañes, lo rey, que no volíe abolí
lo privilegi de Dioneo, no quedán dingú mes per narrá, va
escomensá:


Me
s´ha ficat al pensamén, siñores, una história que tos fará sentí
igual compassió o mes que la passada, perque mes alts van sé
aquells als que los va passá y lo acsidén va sé mes roín que los
que aquí se han contat hasta ara.


Debéu,
pos, sabé que, segóns conten los provensals, a la Provensa va ñabé
fa tems dos nobles caballés que teníen castells y criats. La un
teníe per nom micer Guiglielmo de Rosselló y l´atre micer
Guiglielmo Guardastagno; y com la un y l´atro eren mol avansats en
les armes, se volíen mol y teníen per costum aná sempre a tots los
torneos, justes o datres fets de armes juns y portán una mateixa
divisa.


Y
encara que cadaú vivíe al seu castell y estaben apartats la un del
atre mes de deu milles, va passá que, tenín micer Guiglielmo de
Rosselló una mol guapa y atractiva Siñora per dona, micer
Guiglielmo Guardastagno, fora de tota mida y pese a la amistat y la
compañía que ñabíe entre ells, se va enamorá de ella. Y tan va
fé, ara en un acte ara en un atre, que la Siñora sen va acatá; y
com sabíe que ere un caballé mol valén, li va agradá, y va
escomensá a vóldrel hasta tal pun que ya no volíe res mes que an
ell, y no esperabe mes que sé requerida per nell; lo que va passá
poc tems después, y juns van está una vegada y un atra, volénse
mol. Y aixina están juns, en poca discressió, va passá que lo home
sen va acatá y se va enfadá mol, hasta tal pun que lo gran amor que
li teníe a Guardastagno se va convertí en un odio mortal, pero u va
sabé tíndre amagat com los dos amáns habíen tingut lo seu amor; y
va dessidí matál.
Va passá que se va pregoná a Fransa un gran
torneo; lo que lo de Rosselló en seguida lay va fé di a
Guardastagno, y va maná díli que si volíe, aniguere aon ell vivíe
y juns pensaríen si anáy y cóm. Guardastagno, contentíssim, va
contestá que al día siguién sense falta aniríe a sená en ell.
Rosselló, sentín alló, va pensá que habíe arribat lo momén de
matál, y armánse, al día siguién, en uns homens seus, va montá a
caball, y a una milla del seu castell se va ficá amigat esperánlo a
un bosquet per aon seguramén passaríe Guardastagno; y habénlo
esperat un bon rato, lo va vore víndre desarmat en dos homens seus
jun an ell, tamé desarmats com ell, que no se temíe res de alló; y
cuan lo va vore arribá an aquella part aon volíe, cruelmén y ple
de rencor, en una llansa a la ma, li va eixí al pas cridán:


-
¡Traidó, eres home mort!


Y
dit aixó li va aventá la llansa al pit. Guardastagno, sense pugué
di res en la seua defensa ni cap paraula, va sé atravessat per
aquella llansa, va caure an terra y poc después va morí. Los seus
homens no habíen reconegut al que u habíe fet, van girá los caps
als caballs, y lo mes depressa que van pugué van fugí cap al
castell del seu siñó. Rosselló, desmontán, en un gaviñet va obrí
lo pit de Guardastagno y en les seues mans li va traure lo cor, y
fénlo embolicá en lo pendó de una llansa, va maná a un dels seus
criats que lo portare; y habén manat a tots que dingú diguere una
paraula de alló, va torná a montá a caball y, sén ya de nit, va
torná al seu castell. La Siñora, que habíe sentit que Guardastagno
habíe de víndre a sopá aquella la nit, y en grandíssim dessich lo
esperabe, com no lo vee víndre, se va extrañá mol y li va di al
home:
- ¿Cóm es aixó, siñó, que Guardastagno no ha vingut?


A
lo que lo home va contestá:


-
Siñora, hay sabut de la seua part que no pot arribá aquí hasta
demá. De lo que la Siñora se va quedá bastán enfurruñada.


Rosselló,
desmontán, va fé cridá al cuiné y li va di:


-
Agarra aquell cor de jabalí y prepara lo milló plat que sápies; y
cuan estigue a la taula, fésmel arribá en una escudella de plata.
Lo cuiné, agarrán lo cor y ficán en alló tot lo seu arte y tota
la seua períssia, lo va fé a trossets y li va ficá moltes
espéssies, y va prepará en lo cor un manjar per a chupás los dits.
Micer Guiglielmo, cuan va sé hora, en la seua dona se va assentá a
la taula. Va víndre lo minjá, pero ell, per la malesa cometuda, va
minjá poc. Lo cuiné li va enviá lo manjar, y lo van colocá dabán
de la Siñora, mostránse ell aquella nit desganat. La Siñora, que
no estabe desganada, va escomensá a minjássel y li va pareixe bo,
per lo que sel va fotre tot. Cuan lo caballé va vore que la Siñora
sel habíe minjat tot, va di:
- Siñora, ¿qué tal tos ha
paregut este minjá?


La
Siñora va contestá:


-
Monsiñó, a fe que m´ha agradat mol.


-
Aixina me ajude Deu com u crec - va di lo caballé- y no me maravillo
si mort tos ha agradat lo que viu tos va agradá mes que datra cosa.


La
Siñora, sentit aixó, se va quedá una mica callada, y después va
di:
- ¿Cóm? ¿Qué es lo que me hau donat de minjá?


Lo
caballé va contestá:


-
Lo que hau minjat ha sigut lo cor de micer Guiglielmo Guardastagno, a
qui com dona desleal tan volíeu; y podéu está segura de que ha
sigut aixó perque yo en estes mans lay hay arrencat del pit.


La
Siñora, escoltán aixó de aquell a qui mes que a dingú volíe, si
va sentí doló no ña que preguntáu, y después de un rato va di:


-
Hau fet lo que faríe un caballé desleal y roín, Vach sé yo, sense
forsám ell, qui lo vach fé siñó del meu amor; no ell sino yo
tenía que patí este cástic. No vullgue Deu que detrás de un minjá
tan noble com ha sigut lo cor de un tan valén y cortés caballé com
micer Guiglielmo Guardastagno ere, may caigue un atre minjá. Y
eixecánse, per una finestra que estabe detrás de ella, sense
pensássu ni un momén, se va aviá. La finestra estabe mol alta, per
lo que al caure la Siñora no sol se va matá, sino que se va fé a
trossets. Micer Guiglielmo, veén aixó, se va assustá mol, y li va
pareixe que habíe fet mal; y va tíndre temó dels llauradós y del
conde de Provensa. Va fé prepará los caballs y sen va aná de allí.
Al matí siguién se va sabé per tota la comarca cóm habíe passat
lo cas. Los del castell de micer Guiglielmo Guardastagno y los del
castell de la Siñora, en grandíssim doló y plos van arreplegá los
dos cossos. Los van enterrá juns a la capella del castell de la
Siñora, y van escriure uns versos dién quí eren los que estaben
allí sepultats, y la manera y la raó de la seua mort.